CRKVA SVETOG IVANA EVANĐELISTARA
Do 13. stoljeća bile su u samostanu sestre benediktinke, a zatim je biskup predao crkvu i samostan franjevcima pa se u narednim stoljećima tu razvio jedan od najznačajnijih samostana ovog reda u Dalmaciji.
Neposredno se na crkvicu Svetoga Križa nadovezuju zidine iza kojih se proteže tzv. Arheološki park, prostorno polje ruševina koje nadvisuje samo jedan osamljeni zvonik. Ovdje se nalazila umjetničko-povijesno najvrjednija rapska bazilika, crkva Svetog Ivana Evanđelistara i pored nje samostan.
Za točno vrijeme postanka ove bazilike nema pouzdanih podataka, ali se ipak kao doba gradnje ove iznimno zanimljive crkve uzima 10. ili 11. stoljeće. Od svih dalmatinskih srednjovjekovnih crkava jedino je ova imala galeriju za procesije koja se nalazila iza glavnog oltara, između vanjskog zida crkve i sedam kolona poredanih polukružno (deumbulatorijum). Zanimljivo, ovaj isti raspored i isti broj kolona imala je samo starokršćanska gradska bazilika u Saloni.
Bogata je crkvena oprema s umjetničkim djelima iz raznih epoha-mozaici, pleteri, dvije kasnogotičke kapele majstora Alešija, dragocjene oltarne rezbarije i slike stare venecijanske škole.
Do 13. stoljeća bile su u samostanu sestre benediktinke, a zatim je biskup predao crkvu i samostan franjevcima pa se u narednim stoljećima tu razvio jedan od najznačajnijih samostana ovog reda u Dalmaciji. Godine 1783. franjevci su napustili samostan pa su zgrade prenamijenjene za biskupsku rezidenciju, budući da je stara biskupska palača kraj zvonika Svete Marije bila već odavno trošna. 1828. godine došlo je do ukinuća rapske biskupije i do napuštanja ovih građevina. Time su one bile predane na milost i nemilost i izvrgnute propadanju i rasulu, a grad Rab je zauvijek izgubio jedan od svojih veličanstvenih umjetničkih spomenika.
Jedino je ostao sačuvan-zahvaljujući temeljitom renoviranju 1933. godine-zvonik Svetog Ivana kao zadnji od četiri zvonika na vrhu grada. On pokazuje veliku sličnost sa zvonikom Svetog Andrije i potječe iz istog doba (12. stoljeće). Na kraju Gornje ulice, u jednome dijelu ovoga parka koji leži visoko iznad obale Svete Eufemije, nalazi se pred kulisom osamljenog zvonika ljetna pozornica, među visokim sivobIjelim zidinama.
Idemo li prema kraju, odnosno po širokom stepeništu dolje, može se pogledati ogromne razvaline gradskih utvrda. Put vodi ravno naprijed kroz uličicu što se stišće uz male kućice do porušene crkvice Svetog Kristofora u istoimenoj tvrđavi. Ovdje skreće put na lijevo do zidina koje ostavljaju slobodan prolaz na gradski park.
U ovom krajnjem dijelu grada izdižu se ostaci moćnih utvrda, obrambena kula Svetog Kristofora i Galjarda (Torre dei gagliardi=Kula smjelih). Njih su u 15. stoljeću podigli Mlečani za zaštitu kopnene strane grada. Kroz jedan ulaz na unutrašnjoj strani utvrđenja može se
popeti do kruništa zidina, koje se podižu na najvišem mjestu gradskog područja.
